Dat (huisarts)geneeskunde meer is dan somatiek en techniek, is een cliché; minder evident is wat dat «meer» inhoudt. Om daar achter te komen, brachten we een aantal mensen samen die extra begaan zijn met dat «meer», vaak omschreven als de psychosociale problematiek in de huisartsgeneeskunde. Wij laten u uw weg zoeken in het behoedzame schuifelen der gedachten. Ongeordend en chaotisch, lijkt het, maar dat is veeleer een teken van het zoeken en tasten, misschien wel naar het onvindbare. Wij nodigen u uit om aan deze poging deel te nemen

«...en dat lukt voor een stuk.» André Raes deed deze mooie uitspraak in de reeks interviews Schatten van mensen — 25 jaar WVVH. Die reeks gesprekken met vijf WVVH-pioniers (Herman Baeyens, Gilbert Temmerman, Frank Doorme, André Raes en Marc Lemiengre) kon u lezen in Huisarts Nu 17(1988) 2, 3, 5, 6 en 7. Naast de interviews zoals ze al gepubliceerd werden, stelden we deze mensen vragen over hoe zij de WVVH als vereniging ervaren hebben. Hun commentaren, aangevuld met eigen impressies als personeelslid van de vereniging, zijn de bouwstenen van dit artikel.

Om dr. Brendan O'Shea te ontmoeten voor een interview over huisartsgeneeskunde in Ierland, moet ik mijn weg zoeken in de ongure achterbuurten van Dublin. Die liggen achter de uitgestrekte en wereldvermaarde Guinnessbrouwerijen, waar alle hospitalen van de stad op een kluitje bij elkaar staan. Het is alsof de hospitaalgeneeskunde in Dublin uitgerekend in die wijk ondergebracht is omdat de nood aan medische begeleiding daar, waar de «outcasts» leven, het grootst is. Tijdens het internationale VHI-congres op 21 oktober 1988 houdt Brendan O'Shea een referaat. Hij legt uit hoe hij zijn bevoorrechte...

Hugo Janssens heeft als bezieler van de UIA-groep altijd open gestaan voor nieuwe ontwikkelingen. Van in het begin was hij er zich van bewust dat huisartsgeneeskunde niet zonder meer een van de klassieke medische specialiteiten kon zijn. De huisarts en de specialist benaderen de patiënt vanuit een verschillende attitude. De mens staat centraal, als persoon, met zijn eigen inbreng, zijn eigen levensverhaal.

De Antwerpse uitgeverij Kluwer is in de loop van 1987 begonnen met een reeks GVO-boeken. Een begeleidend promotioneel schrijven zegt dat het de bedoeling is «de patiënten goede achtergrondinformatie te geven over hun ziekte of handicap op medisch, psychosociaal en maatschappelijk vlak».

Maandenlang lag Artsen achter prikkeldraad onbesproken op mijn werktafel. Het lukt me nu nog niet om het boek sereen te recenseren; daar is het mij te schokkend voor, weerzinwekkend én fascinerend tegelijk.

Vorige maand kondigde ik aan dat «hier het klotsen van de golven tegen de pier van Oostende» zou weerklinken. Mijn beeld van West-Vlaanderen is achterhaald. Het kloppende hart van de provincie blijkt immers niet zozeer de kuststrook of het uitermate fraaie Brugge te zijn, als wel de economisch slagvaardige driehoek Kortrijk-Roeselare-Izegem. Ze is natuurlijk heel recent, die opmars van West-Vlaanderen. Ook in de WVVH hebben de Westvlaamse vertegenwoordigers, die er nochtans altijd geweest zijn, nooit hun stempel op het WVVH-gebeuren kunnen drukken. Ze moesten letterlijk en figuurlijk van veel...

Twee HANU-nummers resten mij nog om mijn interviewcyclus al te ronden voor de «het» volgt: HANU 17(1988) 8, volledig gewijd aan 25 jaar WVVH en 25 jaar huisartsgeneeskunde. Waar was ik nog niet geweest ? Antwerpen en West-Vlaanderen. Meteen na de overlevingstocht richting Bree naar de kust trekken vond ik wat moeilijk verteerbaar. Daarom ben ik deze keer dicht in de buurt van de WVVH-thuisbasis gebleven, in Antwerpen stad. Na de vakantie zal hier dan het klotsen van de golven tegen de pier van Oostende weerklinken. Misschien wel de enige huisarts die echt alles, maar dan ook alles van de WVVH...

Over AIDS komen we in de media alles te weten, lijkt het. Het belang dat in de maatschappij aan de ziekte gehecht wordt, neemt exponentieel toe met de ruimte die erin de pers aan besteed wordt. De huisarts in het veld put daar echter allemaal weinig zelfzekerheid en kennis uit voor wat de uitoefening van zijn/haar werk betreft. Wat is de plaats en de rol van de huisarts in de behandeling en begeleiding van AIDS-patiënten en de preventie van de ziekte ? HANU heeft niet alleen alle specifiek voor de huisarts relevante informatie willen bundelen in een handzaam themanummer (zie andere artikels)...

Vooral in de huisartsgeneeskunde is kwalitatief wetenschappelijk onderzoek essentieel. Omdat het heel wat moeilijker te bewaken en hard te maken is, kwam het echter slechts traag van de grond. In het begin waren de huisartsenonderzoekers vol schroom en ze hadden een zeker minderwaardigheidsgevoel tegenover de heilige cijferkoeien van het academisch gewaarmerkte kwantitatieve onderzoek. Nu trachten ze het geleidelijk uit te bouwen tot een erkende methode, met eigen regels en en een eigen relevantie. Dat was meer dan voldoende reden voor het Vlaams Huisartsen Instituut (VHI) om er in...